Po co oznacza się marker nowotworowy CA 125?

Dodane przez Profilaktyka piersi dnia sie 21, 2014 w Badanie piersi | 0 komentarzy

Marker nowotworowy CA 125, czyli carcinoma antigen 125, jest wykorzystywany w diagnostyce m.in. nowotworu piersi. Badanie krwi, na podstawie którego jest on wykrywany, służy monitorowaniu, leczeniu złośliwego raka piersi, ocenie reakcji chorego na to leczenie, kontroli, a także i ujawnianiu nawrotu choroby.

Badanie krwi i wyniki

Do badania krwi próbkę pobiera się z żyły łokciowej, dzięki niej uzyskuje się wynik ze stężeniem glikoproteiny zwanej CA 125, co potem staje się punktem odniesienia dla kolejnych oznaczeń. CA 125 stosowany jest głównie jako marker raka jajnika czy piersi. Występuje on też często na powierzchni nowotworowo zmienionych komórek płuc, trzustki, kobiecych narządów rodnych, i endometrium. Jego podwyższony poziom może świadczyć również o innych stanach niezwiązanych z chorobą nowotworową: miesiączce, ciąży (także pozamacicznej), mięśniakach macicy, marskości lub zapaleniu wątroby, niewydolności serca, zapaleniu trzustki, chorobie tkanki łącznej, procesie zapalnym toczącym się w obrębie jamy brzucha, cukrzycy, sarkoidozie, endometriozie czy stanach zapalnych w obrębie miednicy małej. Dlatego też marker ten nie jest stosowany jako właściwe badanie przesiewowe w kierunku nowotworu.

Oznaczenie CA 125 zalecane jest też u zdrowych kobiet z grupy podwyższonego ryzyka, czyli z historią nowotworu piersi, płuc bądź jajnika w rodzinie.

Normą jest stężenie we krwi Ca 125 poniżej 35 U/ml. Nieznaczne podwyższenie poziomu tego markera jest traktowane w granicach normy (do 65 U/ml).

Przydatność oznaczenia markera nowotworowego CA 125

Podwyższony poziom CA 125 występuje u prawie 80% kobiet chorych na raka piersi bądź jajnika. Ważne jest ustalenie poziomu tego markera już na początku leczenia, gdyż im jest on niższy, tym mamy większe szanse na uzyskanie trwałego wyleczenia. Podczas stosowania terapii antynowotworowej CA 125 służy do monitorowania jej skuteczności. Jeśli ten antygen spada w trakcie kolejnych cykli chemioterapii, można mówić o skuteczność terapii. Utrzymywanie się markera CA 125 na stałym poziomie albo wzrost jego stężenia może świadczyć o obecności pozostałości guza pierwotnego bądź o pojawieniu się przerzutów.

Oprócz wykonania testu w kierunku antygenowego białka markerowego CA 125 zaleca się samodzielne badanie piersi, wykonywanie mammografii i rezonansu magnetycznego piersi oraz kontrolowanie piersi u ginekologa. Pamiętajmy, że czułość diagnostyczna tego badania jest dość wysoka i nie jest ono pewnym narzędziem diagnostycznym, stąd nie można go traktować jako metody wykrywania nowotworu piersi. Pełni on jedynie funkcję pomocniczą w diagnostyce raka piersi wraz z mammografią, samobadaniem i rezonansem magnetycznym.