Czym są markery nowotworowe?

Dodane przez Profilaktyka piersi dnia wrz 16, 2022 w Badanie piersi | 0 komentarzy

Oznaczanie markerów nowotworowych to podstawowe badanie przy podejrzeniu choroby onkologicznej. Jeżeli ich stężenie znacznie przekracza poziom, który jest normalnie odnotowywany u zdrowego człowieka, to może oznaczać, że w organizmie rozwija się rak. Wyjaśniamy, kiedy wykonuje się badanie markerów, co można z niego odczytać oraz jak przygotować się do badania.

Markery nowotworowe (nazywane również znacznikami) to substancje, których stężenie w przypadku obecności u człowieka komórek nowotworu złośliwego jest o wiele wyższe niż u osoby, która nie choruje. Markerami mogą być antygeny, enzymy, białka czy hormony, w zależności od tego, w jakiej części ciała rozwija się choroba. Te znaczniki można wykryć podczas badania krwi, moczu czy konkretnych tkanek. Są one wytwarzane przez komórki nowotworowe, ale również przez zdrowe, które w ten sposób buntują się przed chorobą.

Kiedy jest wykonywane badanie markerów nowotworowych?

Markery nowotworowe oznacza się wtedy, gdy lekarz podejrzewa u pacjenta występowanie raka. Takiego badania nie wykonuje się rutynowo, tylko wtedy, gdy konkretne objawy mogą wskazywać na początek choroby.

Ważne jest, aby nie kierować się jednorazowym wynikiem. Kluczowe w diagnostyce onkologicznej jest powtarzanie badania w określonych odstępach czasu i w tych samych warunkach. Dzięki temu można zauważyć trend.

Stężenie określonych markerów pozwala także ocenić stopień zaawansowania choroby nowotworowej oraz precyzyjnie określić, gdzie znajduje się guz.

O czym świadczy podwyższony poziom markerów?

Warto wiedzieć, że jednorazowy podwyższony poziom markerów nowotworowych nie świadczy od razu o tym, że pacjent choruje na raka. To, że choroba występuje, potwierdza narastanie poziomu markera w czasie z badania na badanie.

Im wyższe ostateczne stężenie markera, tym guz jest większy, a choroba bardziej zaawansowana.

Nawet gdy leczenie zostanie wdrożone, to lekarze wciąż monitorują znaczniki, aby sprawdzić, czy przynosi ono efekty. Jeżeli po dłuższym obniżeniu ich stężenia, poziom znowu rośnie, to może to świadczyć o wznowie choroby lub pojawieniu się przerzutów.

Jak przygotować się do badania?

Sposób przygotowania do badania zależy od tego, na podstawie czego markery będą oznaczane. Najczęściej wykorzystuje się do tego krew, więc przed jej pobraniem trzeba pamiętać o tym, aby:

• być w stanie pełnego zdrowia (np. w przypadku przeziębienia lepiej przenieść badanie),
• w ciągu 8 -12 godzin przed badaniem nie spożywać posiłków,
• w dniu poprzedzającym badanie unikać tłustych i obfitych posiłków oraz picia alkoholu,
• skonsultować z lekarzem to, czy można wziąć poranną porcję swoich standardowych leków.

Na badanie należy udać się w godzinach porannych na czczo i dbać o to, aby przy kolejnym oznaczeniu markerów była to podobna pora. Dzięki temu wynik będzie najbardziej miarodajny. Przed samym pobraniem krwi zalecany jest 15-minutowy odpoczynek.